zondag 15 april 2012

Mammoet schouder ophalen

Fragment schouderblad mammoet
Mammoet inderdaad de schouder ophalen…van een echte mammoet. Dit fossiele juweel kwam in mijn collectie, samen met andere fossiele botten, cadeau gedaan door een gepassioneerde verzamelaar. Het is een deel van het schouderblad van een mammoet. Het deel meet al 19 cm maar de afmeting van een compleet schouderblad ligt tussen de 65 en 100 cm!

Toen ik de verzameling botfragmenten kreeg, vroeg ik mijn schenker van welk dier de botten afkomstig waren. Lachend vertelde hij me dat ik dat zelf mocht gaan uitzoeken in het kader van het leren determineren. Dat determineren is niet eenvoudig. Het is tijdrovend en de hoeveelheid geschonken botten maakte dat ik de achterstand in determineren nog steeds niet heb kunnen wegwerken. Zo af en toe pak ik er eentje uit om het determineren te ‘oefenen’. Dit keer was het een botfragment, dat later het schouderfragment van de mammoet bleek te zijn.
Fragment schouderblad mammoet (andere zijde)

Om te kunnen bepalen tot welk dier het bot behoort, moet je eerst weten om welk bottype het gaat, zoals bijvoorbeeld een dijbeen, opperarmbeen of schouderblad. Hier heb je meteen al het eerste struikelblok te pakken. Soms is een bot zó beschadigd dat er van de oorspronkelijke vorm maar weinig te herkennen is. Dat was ook bij dit botfragment het geval.
Wanneer een bot zo kapot is dat het bottype niet meteen herkenbaar is, dan komt het aan op ervaring. Die ervaring doe je op door het bot(fragment) heel goed te bekijken, te meten en te vergelijken met andere botten. Die vergelijking kun je doen met afbeeldingen in boeken, maar het meest leer je nog als je al duizenden botten door je handen laat gaan.

Mijn collectie botten is echter maar klein. Bovendien heb ik daarin nog maar heel weinig mammoetmateriaal en al helemaal geen schouderblad, dus op het onderdeel determineren haalde ik dit keer geen goed cijfer.

Om de waarheid te zeggen, ik zat er compleet naast met mijn idee van een dijbeen van een wisent. Maar door er nu compleet naast te zitten heb ik wel geleerd steeds dichter bij het goede antwoord te komen. Het is gewoon een kwestie van je schouders eronder zetten.