zondag 20 februari 2011

Zwaar walvisgeschut

Op één van mijn wekelijkse strandwandelingen stuitte ik op een bot, dat wel het zwaarst en grootst in mijn bescheiden collectie mag worden genoemd. Zwaar in de zin van: 3 kilo! Groot in de zin van: 50 cm lang en een diameter van bijna 30 cm. Dit moest de ultieme vondst zijn, een mammoetbot.

Opgetogen ging ik met het bot huiswaarts. Daar had ik nog een hele sjouw aan, want er zat nog een partij zeewater in het bot. Als Grietje van Hans liet ik een heel spoor water na toen ik met het bot het strand afliep. 
Eenmaal thuis gekomen, moest de diepzeeschat meteen op de foto. Ook dát ging niet volgens de standaardweg, want het bot was enorm. Uiteindelijk wist ik het in een soort drieluik volledig op de foto te zetten. De foto's gingen op mail naar een goede kennis met veel kennis. Die hielp mij snel uit de 'mammoet'droom. Helaas, levertraanpindakaas, het bot was niet van een mammoet, maar het was een deel van de onderkaak van een walvis. De teleurstelling was al weer snel weg, want een bot van een walvis is ook al heel bijzonder.
Zoals dat met al mijn vondsten gaat, wilde ik méér van deze Moby Dick weten. En er is meer, gelijk de grootte van een walvis zelfs. Er is heel wat te lezen over de grootte en de zwaarte van walvissen en hoeveel soorten er zijn. Maar wat mij het meest verbaasde, is dat men de walvisbotten vroeger gebruikten als wegafscheiding! Dat is hieronder te zien op een foto die op Ameland is genomen.


Er is nog méér verwonderlijks te melden over de botten van dit enorme dier. Dat getuigen oude grafzerken op het eiland Vlieland.
Vlieland was een armer eiland dan de andere waddeneilanden. Op Vlieland werden de walviskaken ook wel gebruikt als grafmonument. Dat was goedkoper dan een grafsteen.
In de Nicolaaskerk op Vlieland trof men grafmonumenten uit de 18e eeuw aan, gemaakt van walviskaken. Om ze te beschermen tegen verder verval zijn ze geprepareerd en in de kerk geplaatst.


Het zijn de historische feiten en vroegere gebruiken die de walvis, ook na zijn dood, nog zo speciaal maken. Dat ontdekte ook Nicholas Redman. Hij deed onderzoek naar walvisbotten en hun gebruik en legde het vast in zijn prachtige boek 'Whales' Bones of The Nederlands & Belgium'. Beslist het lezen waard! Klik op de link Whalebones worldwide voor meer informatie over het boek..